Doğada yaşam süren kuş türlerinden birisi de turna kuşudur. Turna kuşu turnagiller ailesinden olan bir kuş türüdür. Görüntü olarak leyleği anımsatan bu kuşlar estetik görünüme sahip olup insanların dikkatini çeken kuşlardır. Yüzyıllardır insanların ilgisini çeken bu kuşlar türkülere konu olan kuşlardır. Özellikle Anadolu, Amerika ve Asya halkı için önemli bir yere sahiptirler.
Turna Türleri Nelerdir?
Estetik görünümleriyle dikkat çeken turna kuşları su kenarlarında görülebilen kuşlardır. Yüzyıllardır sevilen ve hakkında hikayeler anlatılan turna kuşlarının doğada 16’ya yakın türü bulunur.
Turna kuşu türlerinden bazıları şunlardır;
- Allı turna
- Telli turna
- Taçlı turna
- Mavi turna
- Mançurya turnası
- Kum turnası
- Cennet turnası
- Japon turnası
- Avusturya turnası
- Ak turna
- Bayağı turna
- Sibirya beyaz turnası
Bu türlerdeki turna kuşlarının bazılarının nesli tükenme tehlikesi altındadır. Ayrıca bu türler farklı ülkelerde yaşam sürerler.
Turna Kuşunun Özellikleri Nelerdir?
Turna kuşlarının özellikleri kuş çeşitlerine ilgi duyan insanların ilgisini çeker.
Adına türküler yazılan turna kuşunun en bilinen özellikleri şunlardır;
- Turna kuşları uzun bacaklara sahip kuşlardır.
- Turnaların uzun boyunları vardır.
- Turnaların boylarının uzunluğu ise 140-150 cm aralığındadır.
- Kanat açıklıkları ise 2,5 metre civarındadır.
- Gaga yapıları sivri aynı zamanda da uzundur. Ancak leyleklerle karşılaştırıldığında daha küçüktür.
- Sürü halinde uçan turnalar havada V şekli oluşturmalarıyla bilinirler.
- Turnaların başlarının tepe bölümünde kırmızı renkte tüysüz bölge vardır.
- Turnalar perde ayaklı kuşlardır.
- Kuyruklu kuş türleri arasında yer alan turnaların kuyrukları süslü ve kısadır.
- Turna kuşlarının büyümesi de hızlıdır. 2-3 aylık süre içerisinde yavruların boyları 150 cm’e kadar uzayabilir.
- Turna türlerine bağlı olarak tüy renklerinde de değişiklik görülür. En yaygın görülen turna renkleri beyaz, gri, siyah ve kahverengidir.
- Turnaların soluk boruları uzundur. Bu nedenle güçlü sesleri vardır.
- Turna kuşları çiftleşme zamanları geldiğinde eşlerine farklı figürlerde dans ederek isteklerini belirtirler.
- Kuluçka dönemi geçiren turnalar iki yumurta bırakırlar ve kuluçka zamanında erkek ile dişi turna sırasıyla yumurtalar üzerine yatar.
- Turnaların sesleri borazanı andırır.
- Tek eşliliği benimseyen kuşlar arasında bulunurlar. Bu nedenle eşlerini kaybedince kalan turnanın da intihar ettiği görülür.
- Turnalar tek ayakları üzerinde uyumayı başaran kuşlardır.
Bu özelliklere sahip olan turnaların avlanması nesillerinin tükenme tehlikesi altına girmesine neden olmuştur. Bu nedenle turnalar türe göre koruma altına alınan kuşlar arasında bulunur.
Turna Kuşları Kaç Yıl Yaşar?
Turnaları yaşam süreleri hakkında farklı bilgiler mevcuttur. Bu bilgilere göre turnaların yaşam süresi ortalama olarak 20-30 yıl arasında değişir. Ancak bazı kaynaklarda turnaların yaşam süresinin 70 yıla ulaştığı bilgisi vardır. Ancak genel kanı 20-30 yıl yaşadıkları üzerinedir. Turnaların yaşam sürelerinin uzunluğu yaşam ve beslenme koşullarına göre değişebilir.
Turna Kuşu Eşi Öldüğünde Ne Yapar?
Kuşlar alemi ile ilgili merak edilen bazı önemli bilgiler olabiliyor. Onlardan biri de turna kuşu eşi öldüğünde ne yapar konusudur. Turna kuşu eşi öldüğü zaman başka bir kendisine eş seçmez. Eşi öldükten sonra kendisi de ölünceye kadar yaşamını yalnız bir şekilde sürdürmeye devam eder. Doğal olarak turna kuşun böyle bir özelliğe sahip olması da sadık kuşlar arasında olmasını sağlamaya neden olacaktır.
Eşi öldükten sonra ölene kadar yalnız bir şekilde yaşamını sürdürmeye devam eden Turna kuşu, ne kadar çok bağlı olduğunu göstermektedir.
Turna Kuşları Ne Yer?
Turnalar evcil olmayan hayvanlardır. Bu nedenle besinlerini doğadan bulurlar. Turnaların besinleri arasında solucan, balık, kurbağa, böcek, sürüngen ve fare gibi hayvanlar bulunur. Bunun yanı sıra turnalar buğday, ısırgan, yaban mersini, arpa, yonca ve üzüm gibi besinleri tüketirler. Bu besinleri çayır ve sulak alanlarda bulabilirler.
Turna Kuşları Nerede Yaşar?
Turnalar göl, bataklık ve deniz gibi sulak alanlar ile çayırlarda yaşam sürerler. Bu alanların yanı sıra turnalar türlerine bağlı olarak bazı ülkelerde yaşam sürerler. Turnaların yaşadıkları yerler arasında Yeni Zelanda, Güney Amerika, Madagaskar, Polinezya, Kuzey Amerika, Asya ve Kuzey Afrika toprakları vardır.
Turna Kuşları Türkiye’de Yaşar Mı?
Türkiye’de turnaların yaşadıkları yerler Orta Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu gibi bölgelerde yer alan çayırlık ve sulak alanlarda yaşarlar. Turna kuşları özellikle Adana’da bulunan Yumurtalık lagünü ve Akyatan lagünün de görülürler. Ayrıca Türkiye’de genellikle gri renkli turnalar ve telli turnalar bulunur. Telli turnaların Türkiye’de yaşadıkları yer ise Bulanık Ovası’dır. Ancak Türkiye’deki telli turnalar nesli tükenme tehlikesi altında olan turna türleri arasında bulunur.
Turnalar Göçmen Kuş Mudur?
Turnalar göçmen kuşlardandır. Bu nedenle sonbahar aylarında yaşadıkları alanlardan sıcak bölgelere göç ederler. Sürü halinde göç eden turnalar yüksek noktalarda uçarlar. Türkiye’ye ise turna kuşları genellikle Karadeniz üzerinden gelerek Mısır’a doğru uçarlar. Turnaların göç yolları ise uzundur.
Turna Kuşları Hangi Kültürler İçin Önemlidir?
Turna kuşları çok sayıda kültür için önemli olan kuşlar arasında bulunur. Turna kuşunun önemli olduğu kültürler arasında Çin, Amerika, Japonya, Rusya, Türkiye ve Yunan kültürü vardır. Çinliler tarafından bu kuşların bolluk, vefa, bereket ve mutluluk getirdiğine inanılır. Ayrıca turna kuşunun iyileşmesini sağlayan kişinin mutluluğa ulaştığı inancı vardır.
Türkiye kültüründe ise turna kuşları sadakati, refahı, temizliği, bereketi, saflığı, sabrı, mutluluğu ve özgürlüğü temsil eder. Bu nedenle turnaları avlayan kişilerin başlarına felaket geleceğine inanılır. Bunun dışında turna kuşunun konduğu evde bereketin ve mutluluğun artacağına inanılır. Bu nedenle Anadolu’da turna kuşlarına özel türküler, ağıtlar ve şiirler bestelenmiştir.
Turna kuşları aynı zamanda Alevilik ve Bektaşilik için de önemlidir. Alevilik tarikatında turna kuşları Hz.Ali’yi temsil eder. Bu nedenle Aleviler tarafından yapılan danslarda turna figürlerine yer verilir. Aynı şekilde Bektaşilik’te de turnanın kutsal olduğuna inanılır.
Turna Kuşunun Hikayesi Nedir?
Turna kuşları Japonlar için de önemli olan kuşlar arasındadır. Japonya’da bu kuşlar hem nükleer silahsızlanmanın hem de barışısın simgesi konumundadır. Turna kuşunun simge haline gelmesi ise Sadako Sasaki isimli küçük bir kıza dayanır.
Sadako Sasaki 1943-1955 yılları arasında yaşayan bir kızdır. 1945 yılında Hiroşima’ya atılan atom bombası nedeniyle yayılan radyasyon küçük kızın kanser olmasına neden olur. Hastaneye yatırılan küçük hastanede bulunan herkes tarafından sevilir. Bir gün Sadako Sasaki’ye hastanede bulunan bir kadın kağıttan 1000 adet turna kuşunu yapması durumunda her isteğinin kabul olacağını söyler ve bu sözlerinin ardından hayatını kaybeder.
Kadının sözleri üzerine küçük kız sağlığının düzelmesi için kağıttan turna kuşları yapmaya başlar. Bu olay basında yer alır ve küçük kızın kurtulması için dünyanın pek çok bölgesinden kağıttan yapılan turna kuşları gönderilmeye başlar.
Ancak küçük kız 664 adet kağıttan turna kuşunu yapmayı başardığında hayatını kaybeder. Hayatını kaybeden küçük kız Japonya’yı yasa boğar. Onun için yapılan turna kuşları da Japonya’da müzede sergilenmeye başlar. Sadako Sasaki’nin öldüğü 1955 yılından sonra turna kuşları nükleer silahsızlanmanın ve barışın simgesi olarak kabul edilir.
6000+ Abone Arasına Katılın!
Bültenimize Abone Olun, Birbirinden Güzel Yazıları Kaçırmayın!
Abone Olduğunuz için Teşekkür Ederiz.
Bir hata meydana geldi.