Wilhelm Leibniz Kimdir?

 Wilhelm Leibniz kimdir ve hayatı sorusu hem matematik hem de felsefe ile ilgilenen kişiler için önemlidir. Leibniz 17. yüzyıl Alman matematikçi ve filozofudur. Felsefe tarihinde 17. yüzyıl rasyonalizminin gelişmesine katkıda bulunmuş ve ayrıca matematik alanında da önemli çalışmalar yapmıştır. Aynı zamanda bir hukukçu olan Leibniz kendi döneminin en entelektüel ve de üretken kişileri arasında yer alır.

Wilhelm Leibniz Hayatı

1646 yılında doğan Leibniz daha altı yaşındayken babasını kaybeder. Babası bir ahlak felsefesi profesörü olduğu için ondan kendisine çok geniş bir teoloji ve felsefe arşivi barındıran bir kütüphane kalır. Leibniz daha çok küçükken Latince öğrenip bu kitapları okumaya başladı. 15 yaşında başladığı felsefe lisansını da başarıyla tamamladı. Daha sonra ise hukuk alanında lisansını tamamladı ve ayrıca felsefe ve hukuk alanlarında yüksek lisans yaptı.

Her iki alanda da doktora yaptı. Üniversiteden ayrılmasının ardından bir süre Almanya’daki bir prensin yakınlarıyla tanıştı ve onun himayesinde çalışmaya başladı. 30 yıl savaşları ve de Fransa ve Almanya arasındaki çatışmalar konusunda etkili oldu. Huygens ile tanıştıktan sonra kendisini matematik ve fizik alanında daha da geliştirmeye karar verdi.

Matematik Alanındaki Çalışmaları

Wilhelm Leibniz Kalkülüs teorisi konusunda önemli çalışmalar yaptı. Sayı sistemlerinin geliştirilmesi ile ilgilenip bir hesap makinesi tasarladı. Leibniz mekanik hesaplayıcı geliştirme konusunda çok başarılı oldu. Newton’dan bağımsız bir şekilde “sonsuz küçüklükler” hesaplaması yaptı. Kendisi tarafından geliştirilen homojenitenin deneyüstü kanunu ve de süreklilik yasaları çok daha sonra matematik alanında formüle edilerek karşılık buldu. Dijital hesaplama alanında yaptığı çalışmaları ve de geliştirdiği Leibniz çarkı ile matematik konusunda önemli adımlar attı.

Felsefe Alanındaki Çalışmaları

Leibniz’in yaşadığı dönem modern felsefenin gelişmeye başladığı ve Decartes’ın başlattığı özne felsefesinin önemli gelişmeler kaydettiği bir dönemdi. Descartes modern özne kavramını tasarlayıp maddi ve tinsel töz arasında bir ayrım yaparak ilk adımı attı. Ona göre bilmede en önemli işlev özneye ve de onun rasyonel kapasitesine aitti. Leibniz bu teoriyi daha da geliştirdi. Descartes rasyonalizminin eksikliklerini tamamlamaya çalıştı ve 17. yüzyıl felsefesine yön verdi.

Onun savunduğu en önemli ilkelerden birisi özdeşlik ve karşıtlık ilkesidir. Wilhelm Leibniz Aristoteles’ten gelen bir şey doğruysa onun karşıtı yanlıştır ilkesini tekrar formüle etti. Buna ek olarak iki farklı şeyin tüm özelliklerinin ortak olamayacağı yani ayırt edilemeyecek olan şeylerin özdeşliği teorisini de geliştirdi. Bu ilke daha sonra, parçacık felsefesi ve quantum mekaniği için çok önemli bir öncül haline geldi. Yeter neden ilkesi ve de ön verili harmoni de onun geliştirdikleri arasında.

Wilhelm Leibniz ve Optimizm

Leibniz’e göre bizim içinde yaşadığımız dünya bütün olası dünyaların en mükemmelidir. Tanrı her zaman en iyisini seçeceği için bizim için en iyisi mümkün olmuştur diye iddia eder. Ayrıca bizim deneyimlerimizin de doğanın mükemmel yapısı ile uyum içinde olabileceğini söylemiştir. Spinoza’da etkilenmiş olan Leibniz, Spinoza ve Descartes’la birlikte rasyonalizmin babası olarak kabul edilir.

Wilhelm Leibniz ve Monadlar

Leibniz’in en ünlü teorisi monadlar ya da zerreler olarak bilinir. Metafizik alanında geliştirdiği bu teoriye göre, monadlar varlığın temel parçacıkları ve ön ilkeleridir. Her şey monadlardan meydana gelir. Bunlar kesinlikle bölünemez ya da birbiri ile farklı bir şekilde etkileşime giremezler. Onların birbirini nasıl etkileyeceği Tanrı tarafından belirlenmiştir. Bu ön verili ilkelere göre hareket eden monadların ya da zerrelerin birbirine açılan pencereleri yoktur ve de bunlar varlığın daha başka bir şeye indirgenemeyen parçalarıdır.

Umarız “Wilhelm Leibniz Kimdir?” adlı yazımızı beğenmişsinizdir. Ayrıca dilerseniz matematik alanında bulunan diğer değerli dahilere de göz atabilirsiniz.